Leki a seks
Leki a seks
Jeśli doświadczasz problemów seksualnych i podejrzewasz, że mogą być one związane z przyjmowanym leczeniem, warto skonsultować się z lekarzem, który może zaproponować dostosowanie dawki lub zmianę leku.
Leki mogą wpływać na zdrowie seksualne w różny sposób. Oto lista 11 leków, które są znane z tego, że mogą powodować problemy seksualne.
Antydepresanty (SSRI) – leki takie jak fluoksetyna czy sertralina mogą powodować obniżenie libido, problemy z osiągnięciem orgazmu lub opóźnienie wytrysku. Informacje na temat tych działań niepożądanych można znaleźć w Charakterystykach Produktów Leczniczych dla tych leków. Skutki uboczne dotyczące funkcji seksualnych są dość dobrze udokumentowane zarówno w literaturze medycznej, jak i w doświadczeniach klinicznych.
Dla fluoksetyny, problemy seksualne są wymienione jako jedne z możliwych skutków ubocznych, co obejmuje zmniejszenie popędu seksualnego oraz trudności z osiągnięciem orgazmu. Dla sertraliny, oprócz podobnych problemów z libido i orgazmem, wspomina się także o możliwości opóźnienia wytrysku jako potencjalnym działaniu niepożądanym.
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/35410653/
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/24005532/
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/12243609/
Leki na nadciśnienie krwi (beta-blokery) – leki takie jak propranolol mogą powodować dysfunkcję seksualną, w tym problemy z erekcją. Na podstawie dostępnych informacji medycznych i innych źródeł, propranolol jak i inne beta-blokery, mogą powodować dysfunkcję seksualną, w tym problemy z erekcją. Jest to znane działanie niepożądane, które może występować u niektórych pacjentów stosujących te leki.
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/34368259/
https://jamanetwork.com/journals/jama/article-abstract/195125
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/3281619/
Leki przeciwhistaminowe – stosowane na alergie, mogą powodować suchość w obrębie narządów płciowych i obniżenie libido. Leki przeciwhistaminowe, zarówno te pierwszej jak i drugiej generacji, mają różne działania niepożądane, jednak informacje o konkretnym działaniu takim jak suchość narządów płciowych czy obniżenie libido nie są powszechnie wymieniane w dostępnych źródłach. Wiadomo, że leki przeciwhistaminowe mogą powodować suchość w jamie ustnej oraz inne objawy związane z suchością błon śluzowych, ale szczegółowe informacje na temat wpływu na narządy płciowe nie są typowo podkreślane. Natomiast powszechnie opisywane działania niepożądane to senność (szczególnie dla leków pierwszej generacji, które przekraczają barierę krew-mózg), możliwe zaburzenia widzenia, trudności w oddawaniu moczu i zaburzenia rytmu serca. Leki drugiej generacji są zazwyczaj lepiej tolerowane i mają mniejszy wpływ na układ nerwowy, dzięki czemu są mniej sedatywne. Jeśli zauważysz u siebie suchość w obrębie narządów płciowych lub obniżenie libido podczas stosowania leków przeciwhistaminowych, warto skonsultować się z lekarzem, który może ocenić, czy są to efekty uboczne związane z leczeniem, czy mogą mieć inne przyczyny.
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC8878335/
https://www.theguardian.com/society/2018/mar/09/antihistamines-linked-to-fertility-problems-in-men
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/29523718/
Leki przeciwpsychotyczne – takie jak olanzapina czy risperidon mogą powodować dysfunkcje seksualne, w tym problemy z libido i erekcją. Szczegółowe informacje w Charakterystyce produktu leczniczego pkt.4.8.
Leki przeciwlękowe (benzodiazepiny) – Mogą wpływać na pożądanie seksualne i funkcje seksualne. Benzodiazepiny to grupa leków przeciwlękowych, które są często stosowane w celu złagodzenia objawów lęku, stresu oraz w leczeniu bezsenności. Obejmują one takie leki jak diazepam, lorazepam, alprazolam, i inne. Jednakże, jak każde leki, benzodiazepiny mogą wywoływać działania niepożądane, w tym wpływ na funkcje seksualne. Możliwe wpływy benzodiazepin na funkcje seksualne obejmują:
Obniżenie libido - mogą zmniejszać zainteresowanie seksualne, co jest związane z ich działaniem depresyjnym na ośrodkowy układ nerwowy. Dysfunkcje erekcji - mogą występować trudności z osiągnięciem lub utrzymaniem erekcji. Zaburzenia orgazmu - może być trudniej osiągnąć orgazm podczas stosowania tych leków. Mechanizm, przez który benzodiazepiny wpływają na funkcje seksualne, nie jest całkowicie zrozumiały, ale wiadomo, że leki te wpływają na neurotransmitery w mózgu, które są odpowiedzialne za regulację nastroju oraz zachowań seksualnych.
https://www.health.harvard.edu/womens-health/when-an-ssri-medication-impacts-your-sex-life
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6007725/
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/34247952/
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC8964411/
Leki na chorobę Parkinsona – leki jak lewodopa mogą prowadzić do nadmiernego libido, ale też dysfunkcji seksualnych w zależności od indywidualnych reakcji pacjenta oraz dawki.
Nadmierna aktywność seksualna (hiperseksualność): u niektórych pacjentów lewodopa może prowadzić do zwiększonego libido. To zjawisko jest częścią szerszego spektrum zaburzeń kontroli impulsów, które mogą obejmować również hazard, zakupoholizm, czy kompulsywne jedzenie. Hiperseksualność może być problematyczna i wpływać na relacje interpersonalne oraz jakość życia pacjenta. Paradoksalnie, chociaż lewodopa może zwiększać libido, może również przyczyniać się do problemów z funkcją seksualną, takich jak dysfunkcja erekcji lub trudności z osiągnięciem orgazmu. Problemy te mogą wynikać zarówno z samej choroby Parkinsona, jak i jako skutki uboczne stosowania lewodopy oraz innych leków przeciwparkinsonowskich.
Zmiany w zachowaniu i nastrój: leki na Parkinsona, w tym lewodopa, mogą wpływać na nastrój i zachowanie, co pośrednio może wpływać na funkcje seksualne. Na przykład depresja i lęk, które są częste u osób z chorobą Parkinsona, mogą dodatkowo pogarszać funkcje seksualne.
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3229252/
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/3256388/
https://www.nature.com/articles/1300580
Leki przeciwzakrzepowe – na przykład warfaryna może wpływać na funkcję seksualną. Warfaryna to lek przeciwzakrzepowy, który jest powszechnie stosowany do zapobiegania powstawaniu zakrzepów krwi, które mogą prowadzić do zawałów serca, udarów mózgu czy zakrzepicy żył głębokich. Chociaż warfaryna jest skuteczna w zapobieganiu poważnym problemom zdrowotnym związanym z zakrzepami, jak wszystkie leki, może również powodować działania niepożądane, w tym potencjalnie wpływać na funkcje seksualne.
Możliwe wpływy warfaryny na funkcje seksualne:
Dysfunkcje erekcji - u niektórych mężczyzn przyjmujących warfarynę mogą wystąpić problemy z osiągnięciem lub utrzymaniem erekcji. Mechanizm tego działania nie jest do końca jasny, ale może być związany ze zmianami w przepływie krwi lub wpływem leku na ogólny stan zdrowia.
Krwawienia - jako lek przeciwzakrzepowy, warfaryna zwiększa ryzyko krwawień, co może wpłynąć na życie seksualne. Na przykład, kobiety mogą doświadczać zwiększonego krwawienia menstruacyjnego, co również może wpłynąć na ich życie seksualne i komfort.
Zmiany w libido - chociaż nie jest to powszechnie zgłaszany skutek uboczny, niektórzy pacjenci mogą doświadczać zmian w poziomie pożądania seksualnego. To może być wynikiem ogólnego wpływu leku na ciało lub psychikę pacjenta.
https://onlinedoctor.lloydspharmacy.com/uk/mens-health-advice/blood-thinners-and-ed
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/28261826/
Leki przeciwnowotworowe (chemoterapia) – Mogą obniżyć libido i wpływać na płodność. Leki przeciwnowotworowe, zwane również chemoterapią, są stosowane do leczenia różnych rodzajów raka. Chociaż są one skuteczne w zwalczaniu komórek rakowych, mogą również mieć szereg poważnych skutków ubocznych, w tym wpływ na funkcje seksualne i płodność zarówno u mężczyzn, jak i kobiet.
Wpływ chemoterapii na libido i funkcje seksualne:
Obniżenie libido: chemoterapia może prowadzić do zmniejszenia zainteresowania seksem. Może to być wynik ogólnego osłabienia organizmu, zmęczenia oraz stresu związanego z diagnozą i leczeniem raka.
Dysfunkcje seksualne: pacjenci mogą doświadczać problemów z osiągnięciem lub utrzymaniem erekcji lub trudności z nawilżeniem pochwy, co może utrudniać lub sprawiać, że stosunek seksualny staje się bolesny.
Wpływ chemoterapii na płodność:
Mężczyźni: chemoterapia może uszkodzić komórki jąder odpowiedzialne za produkcję plemników, co może prowadzić do tymczasowej lub trwałej niepłodności. Różne leki chemioterapeutyczne mają różny potencjał do wywoływania uszkodzeń, a efekt ten może zależeć od dawki i czasu trwania terapii.
Kobiety: leki przeciwnowotworowe mogą spowodować uszkodzenie jajników, co wpływa na produkcję jajeczek i hormonów. To może prowadzić do przedwczesnej menopauzy, co jest związane z trwałą utratą płodności i innymi długotrwałymi skutkami, takimi jak zmniejszone libido i problemy z nawilżeniem pochwy.
https://www.cancer.gov/about-cancer/treatment/side-effects/sexuality-men
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/26728760/
Leki na łysienie (finasteryd) – Może powodować problemy z erekcją, libido oraz ejakulacją. Finasteryd to lek często stosowany w leczeniu łysienia androgenowego, znanego również jako łysienie męskie typu. Działa poprzez hamowanie działania enzymu 5-alfa-reduktazy, który przekształca testosteron w dihydrotestosteron (DHT). DHT odgrywa kluczową rolę w procesie miniaturyzacji mieszka włosowych, co przyczynia się do łysienia. Chociaż finasteryd jest skuteczny w zapobieganiu utraty włosów i może nawet przyczyniać się do ich odrastania, może również powodować skutki uboczne związane z funkcją seksualną.
Możliwe skutki uboczne finasterydu dotyczące funkcji seksualnych:
Dysfunkcja erekcji: niektórzy mężczyźni przyjmujący finasteryd zgłaszali trudności z osiągnięciem lub utrzymaniem erekcji. Zgłaszana częstość występowania tego skutku ubocznego jest zmienna, ale zazwyczaj jest ona niższa niż 5%.
Zmniejszenie libido: obniżone pożądanie seksualne jest innym możliwym skutkiem ubocznym, który może wystąpić podczas stosowania finasterydu. Podobnie jak w przypadku dysfunkcji erekcji, zmniejszenie libido zgłasza stosunkowo niewielki odsetek użytkowników.
Problemy z ejakulacją: w niektórych przypadkach, mężczyźni przyjmujący finasteryd doświadczyli zmian w ejakulacji, takich jak zmniejszenie ilości ejakulatu lub trudności z ejakulacją.
https://www.invigormedical.com/hair-loss/what-are-the-sexual-side-effects-of-minoxidil/
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3481923/
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/21418145/
Leki na trądzik (izotretynoina) – Mogą wpływać na pożądanie seksualne. Izotretynoina jest potężnym lekiem stosowanym w leczeniu ciężkich przypadków trądziku, szczególnie gdy inne metody okazują się nieskuteczne. Działa przez znaczne zmniejszenie aktywności gruczołów łojowych, co prowadzi do mniejszej produkcji sebum i pomaga zmniejszyć lub wyeliminować występowanie trądziku.
Możliwe wpływy izotretynoiny na pożądanie seksualne:
Zmniejszenie libido: istnieją doniesienia, według których izotretynoina może wpływać na pożądanie seksualne u niektórych pacjentów. Mechanizm tego działania nie jest całkowicie zrozumiały, ale może być związany z wpływem leku na poziomy niektórych neurotransmiterów lub hormonów.
Dysfunkcje seksualne: oprócz wpływu na libido, izotretynoina bywa także kojarzona z ryzykiem dysfunkcji seksualnych, choć takie przypadki są rzadziej raportowane niż inne skutki uboczne.
Zmiany nastroju i zdrowie psychiczne: izotretynoina może również prowadzić do zmian nastroju, w tym depresji, co samo w sobie może negatywnie wpłynąć na libido i ogólne zainteresowanie seksem. Zmiany w nastroju mogą być powiązane z obniżeniem pożądania seksualnego.
https://www.skinhealthinfo.org.uk/condition/isotretinoin/
https://content.iospress.com/articles/international-journal-of-risk-and-safety-in-medicine/jrs744
https://content.iospress.com/articles/international-journal-of-risk-and-safety-in-medicine/jrs210023
Leki przeciwpadaczkowe – Niektóre z nich mogą powodować zmiany w libido i funkcjach seksualnych. Leki przeciwpadaczkowe, znane również jako leki przeciwdrgawkowe, są stosowane do kontrolowania napadów padaczkowych w różnych rodzajach epilepsji. Chociaż są skuteczne w redukowaniu częstości i nasilenia napadów, mogą również wpływać na funkcje seksualne i libido u niektórych pacjentów.
Zmiany w libido: niektóre leki przeciwpadaczkowe mogą powodować zmniejszenie lub zwiększenie pożądania seksualnego. Na przykład, leki takie jak fenobarbital i fenytoina mogą obniżać libido, podczas gdy inne, takie jak karbamazepina, mogą mieć mniejszy wpływ w tej kwestii.
Dysfunkcja seksualna: u mężczyzn leki przeciwpadaczkowe mogą prowadzić do problemów z erekcją lub utrzymaniem erekcji, a u kobiet do trudności z osiągnięciem orgazmu lub suchości pochwy.
Hormonalne wpływy: niektóre leki przeciwpadaczkowe mogą wpływać na poziomy hormonów płciowych, co może dodatkowo zakłócać funkcje seksualne. Na przykład, walproinian sodu może wpływać na poziomy testosteronu u mężczyzn oraz na cykl menstruacyjny u kobiet.
Zmiany nastroju i senność: wiele leków przeciwpadaczkowych może powodować senność lub zmęczenie, co również może wpływać na pożądanie seksualne i ogólną aktywność seksualną. Ponadto, depresja i lęk – które mogą być zarówno skutkiem ubocznym leczenia, jak i częścią obrazu klinicznego padaczki – mogą negatywnie wpływać na libido.
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/26559937/
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3829242/
https://www.mdpi.com/2305-6320/9/3/23
Konsultacja z lekarzem: jeśli doświadczasz zmian w funkcjach seksualnych podczas przyjmowania niektórych leków, ważne jest, aby porozmawiać o tym z lekarzem. Może być możliwe dostosowanie dawki lub zmiana leku na inny, który nie wpływa na funkcje seksualne.
Wsparcie psychologiczne: konsultacje z psychologiem lub seksuologiem mogą pomóc w radzeniu sobie z wpływem tych problemów na życie osobiste i relacje.
Zdrowy tryb życia: utrzymywanie aktywności fizycznej, zdrowej diety oraz dobrych nawyków snu może pomóc w poprawie ogólnego samopoczucia, co również może pozytywnie wpłynąć na funkcje seksualne.
Treści zawarte w tym artykule mają charakter wyłącznie informacyjny i edukacyjny. Nie stanowią one porady medycznej ani nie zastępują konsultacji z lekarzem. Przed podjęciem jakichkolwiek działań związanych z leczeniem, zmianą dawkowania lub przerwaniem stosowania leków, zaleca się konsultację z lekarzem lub farmaceutą. Autorka nie ponosi odpowiedzialności za jakiekolwiek decyzje podjęte na podstawie informacji zawartych w artykule.
Wszystkie informacje zawarte w artykule są oparte na ogólnodostępnych źródłach i literaturze medycznej. Mimo że staramy się, aby informacje były jak najbardziej dokładne i aktualne, nie możemy zagwarantować ich kompletności ani dokładności w każdym przypadku.